Слоўнік тэрмінаў го

Слоўнік асноўных тэрмінаў настольнай гульні го.

А

Адзі (яп. 味) - патэнцыйная магчымасць

Адзі-кэсі (яп. 味消し) - ход, які знішчае адзі суперніка

Акі санкаку (яп. 空き三角) - форма «пусты трыкутнік»

Амары-гатаці - форма выглядае добрай, але мала што дае

Атары (яп. 当たり) - пагроза знішчэння ў адзін ход

Атэ - тое ж самае, што і атары

Атэкомі (яп. 当て込み) - ход, які пагражае разрэзаць косумі

Атэ-нобі - атары і нобі

Ацумі (яп. 厚み) - шчыльнасць

Б

Баёмі - дадатковы час на абдумванне хадоў у партыі

Бамбо - форма “бамбук”, паралельныя двойкі камянёў, падзеленыя агульнымі дамэ

Босі - накрыванне зверху

Боцугі - злучэнне трох камянёў у лінію

В

Варуі - дрэнная, неэфектыўная форма камянёў

Варыкомі (яп. 割り込み) - укліньванне паміж двума камянямі

Варыуці (яп. 割り打ち) - ход на баку, які стварае міаі для пабудовы базы

Ватары - злучэнне па краі дошкі

Г

Гобан (яп. 碁盤) - дошка або спецыяльны маленькі столік з дрэва для гульні го

Гоного (яп. 五ノ五) - пункты 5-5

Готэ (яп. 後手) - ход са стратай тэмпу

Гудзумі - сітуацыя, калі акі сан каку становіцца добрай

Гэта - пастка для камянёў

Гяку-ёсэ - зваротнае ёсэ

Д

Дайдай-кейма - ход на чатыры пункты прама і адзін у бок

Дамэ (яп. 駄目) - нейтральны, нічыйны пункт; кропка дыхання, ступень свабоды

Дамэ-зумары (яп. ダメ詰まり) - недахоп дамэ ў групы камянёў

Дан - узровень майстэрства ў гульні, майстэрскі ўзровень

Данго (яп. 団子) - шчыльная, неэфектыўная маса камянёў

Дэ - праштурхванне, ход паміж двума камянямі суперніка

Дэ-гіры (яп. 出切り) - камбінацыя з хадоў дэ і кіры

Дз

Дзёсэкі (яп. 定石) - лакальна ўзаемнароўная паслядоўнасць хадоў

Дзіго - нічыя

Дзінгаса (яп. 陣笠) - падвойны пусты трыкутнік з чатырох камянёў

Дзоку судзі - дрэнны стыль гульні

Ё

Ёсу-міру - пробны ход, «ход-пытанне»

Ёсэ (яп. ヨセ) - завяршальная стадыя партыі

І

Іккен-басамі (яп. 一間バサミ) - хасамі для каменя праз адзін пункт на трэцяй лініі

Іккен-сімары (яп. 一間ジマリ) - сімары з камянёў у пунктах 3-4 і 5-4

Іккен-такабасамі (яп. 一間高バサミ) - хасамі для каменя праз адзін пункт на чацвёртай лініі

Іккен-тобі (яп. 一間跳び) - скачок праз пункт

Ісі (яп. 石) - камень

Ісі но сіта (яп. 石の下) - камбінацыя з гульнёй на месцы з’едзеных камянёў

Іціго-масс (яп. 一合升) – форма «цяслярскі квадрат»

К

Кадо - кут

Какары (яп. カカリ) - атака самотнага каменя ў куце, якая перашкаджае стварэнню сімары

Какаэ - абдымальны ход

Какэ (яп. カケ) - націскны ход

Какэмэ - падманнае вока

Какэ-цугі - форма «вісячае злучэнне»

Карамі - раскольваючая атака

Каруі - лёгкая форма, якая ўтварае два вочы без праблем

Ката-сэнтэ - аднабаковае сэнтэ

Катаці - добрая форма

Ката-цугі - шчыльнае злучэнне

Ката-цукі - ход па дыяганалі ад каменя суперніка

Кейма (яп. ケイマ) - ход «конем» на два пункта прямо и один пункт в сторону

Кейма-ватары - злучэнне з дапамогай кейма па краі дошкі

Кейма-цугі - злучэнне з дапамогай кейма

Кікасі (яп. 利かし) - ход, які патрабуе абавязковага і адназначнага адказу

Кіры (яп. 切り) - разразанне

Кіры-нобі - камбінацыя з хадоў кіры і нобі

Кіры-цігаі (яп. 切り違え) - узаемнае разразанне

Ко (яп. コウ) - сітуацыя і правіла: забаронена паўтараць пазіцыю

Ко-барацьба - барацьба вакол узяцця аднаго каменя, звязаная з правілам ко

Когейма-сімары - сімары з камянёў у пунктах 3-4 і 5-3

Кодатэ - ко-пагроза

Комі (яп. コミ) - кампенсаванне ў ачках за права першага ходу

Комоку (яп. 小目) - пункты 3-4 і 4-3

Корыгатаці (яп. 凝り形) - пераканцэнтраваная форма

Косумі (яп. コスミ) - ход па дыяганалі ад свайго каменя

Косумі-цуке - косумі з прыліпаннем да каменя суперніка

Кэсі - гашэнне мойё суперніка, падчыстка

Кю - узровень аматарскай класіфікацыі, разрады ўніз ад сёдан

М

Магары - ход, які стварае з камянёў форму кута

Магары-сімоку - адно выгнутае вока ў групы ў куце з чатырох пунктаў

Маннэн-коо (яп. 万年コウ) - тысячагадовае ко

Манэ-го (яп. まね碁) - люстраная стратэгія паўтарэння хадоў суперніка

Міаі (яп. 見合い) - два раўнасільныя хады (раўназначныя пункты)

Мойё (яп. 模様) - разметка тэрыторыі, звычайна ў шырокіх рамках

Мокухадзусі (яп. 目外し) - пункты 3-5 і 5-3

Моці-комі - сапсаванае ўварванне

Мукаі-комоку - сіметрычнае комоку

Мэ (яп. 眼) - вока, унутраны вольны пункт групы

Н

Накадэ (яп. 中手) - стварэнне аднаго вялікага вока, не разбіваемага на два

Нарабі - падаўжэнне ад свайго каменя ў адсутнасць каменя суперніка

Нігіры (яп. ニギリ) - розыгрыш колеру перад пачаткам партыі

Нідан-банэ - падвойнае ханэ

Нікен-басамі (яп. 二間バサミ) - хасамі для каменя праз два пункты на трэцяй лініі

Нікен-біракі (яп. 二間ビラキ) - распаўсюджванне праз два пункты ад свайго каменя

Нікен-такабасамі (яп. 二間高バサミ) - хасамі для каменя праз два пункты на чацвёртай лініі

Нікен-тобі - скачок праз два пункты ад свайго каменя

Нірэнсэй (яп. 二連星) - фусэкі з двума камянямі хосі на адным баку

Нобі (яп. ノビ) - падаўжэнне ад свайго каменя

Нобі-комі - падаўжэнне ў бок чужой тэрыторыі

Нозокі (яп. ノゾキ) - пагроза разразання

Нукі - узяцце

О

Огейма (яп. 大桂馬) - вялікі ход «канём» - далей за кейма на адзін пункт

Огейма-сімары (яп. 大桂馬ジマリ) - сімары з камянёў у пунктах 3-4 і 6-3

Одзару - «скачок малпы», огейма з другой лініі на першую

Оі-отосі (яп. 追い落とし) - захоп (з ахвярамі) паслядоўнымі атары

Окі (яп. 置き) - укідванне каменя з мэтай знішчэння вачэй

Окіто - ахвяра двух камянёў на краі дошкі з мэтай пазбаўлення вачэй

Омоі (яп. 重い) - цяжкая, нязграбная форма, якая мае праблемы з вачыма

Омокухадзусі (яп. 大目外し) - пункты 3-6 і 6-3

Оо-ба (яп. 大場) - вялікі пункт у фусэкі

Осаэ (яп. オサエ) - блакуючы ход, які папярэджвае нобі суперніка

Осі - штуршок, напор, прыцісканне

Отакамоку (яп. 大高目) - пункты 6-4 і 4-6

П

Пін-цугі - прамое злучэнне

Поннукі - форма, якая ўзнікае пасля ўзяцця аднаго каменя

Р

Рэйсэй - спакой, самавалоданне, стрыманасць

С

Сабакі (яп. 捌き) - лёгкая, эластычная форма

Сагары (яп. サガリ) - выцягванне да краю дошкі з другой ці трэцяй лініі

Сангэн-басамі (яп. 三間バサミ) - хасамі для каменя праз тры пункты на трэцяй лініі

Сангэн-такабасамі - хасамі для каменя праз тры пункты на чацвёртай лініі

Санрэнсэй (яп. 三連星) - фусэкі з трыма камянямі хосі на адным баку

Сан-сан (яп. 三々) - пункты 3-3

Сару-субэры (яп. サルスベリ) - тое ж самае, што і одзару

Сасі-комі - устаўка

Сёдан - першы дан

Сіборы - прыцісканне

Сікацу - “смерць і жыццё”, “схапіцца не на жыццё, а на смерць”. Глядзі цумэ-го

Сімары - агароджа вугла з двух камянёў

Сіногі - выхад з цяжкага становішча

Сіцё (яп. シチョウ) - лесвіца; спосаб захопу камянёў, знешне падобны да лесвіцы

Сіцё-атары (яп. シチョウアタリ)- ход, які перапыняе сіцё

Субэры (яп. スベリ) - слізгаценне з дапамогай кейма з трэцяй лініі на другую

Судзі - задума, сюжэт

Сусо-акі (яп. スソ空き) - зазіранне ў чужую тэрыторыю

Сутэ-ісі (яп. 捨て石) - ахвяра, ахвярныя камяні

Сэй-моку - форавыя пункты

Сэкі (яп. セキ) - форма жыцця груп без двух вачэй (нявыгадна нападаць першым)

Сэмэай - антаганістычная барацьба дзвюх груп сапернікаў за выжыванне

Сэнтэ (яп. 先手) - ход без страты тэмпу

Т

Такамоку (яп. 高目) - пункты 5-4 і 4-5

Такэфу (яп. タケフ) - тое ж, што і бамбо

Тасукі - фусэкі, у якім чорныя займаюць супрацьлеглыя куты

Таці - узняцце пазіцыі, «уставанне»

Тобі (яп. 飛び) - скачок

Тобі-дасі - скачок вонкі, выскокванне

Тобі-комі - скачок у чужую зону

Тобі-цукэ - скачок ушчыльную да каменя суперніка

Тобі-магары - скачок, які ўтварае кут

Тосэй - вечнае жыццё. Бясконцае паўтарэнне ўзяцця камянёў

Тэвары - аналіз пазіцыі пасля папарнага зняцця лішніх камянёў

Тэ-домары - апошнія хады ў партыі, якія прыносяць ачкі

Тэнген (яп. 天元) - цэнтральны пункт дошкі

Тэнукі (яп. 手抜き) - пропуск ходу ў лакальнай сітуацыі (адказ у іншым месцы)

Тэсудзі (яп. 手筋) - лепшы ход у лакальнай тактычнай сітуацыі

У

Уці-какі (яп. 打ち掛け) - ахвяра каменя на першай лініі для разбурэння вачэй

Уцікомі (яп. 打ち込み) - уварванне

Уттэ-гаэсі (яп. ウッテガエシ) - захоп камянёў стварэннем дамэзумары з дапамогай ахвяры

Ф

Фукурэ - раздзіманне формы

Фурыкавары (яп. フリカワリ) - размен з удзелам тэрыторый, груп, сфер уплыву

Фусэкі (яп. 布石) - пачатковая стадыя партыі

Х

**Хадзама-тобі – скачок па дыяганалі праз пункт

Хаметэ (яп. 嵌め手) - ход-пастка (звычайна аб’ектыўна не лепшы)

Ханамі-ко - ко-барацьба, у якой адзін з бакоў нічым не рызыкуе

Ханэ (яп. 跳ね) - косумі з ахопам каменя суперніка

Ханэ-дасі - ханэ ў пояс кейма знутры

Ханэ-комі - ханэ паміж двума камянямі суперніка

Ханэ-кэсі - контр-ханэ

Ханэ-сіта - ханэ знізу

Хасамі (яп. ハサミ) - атака шляхам узяцця групы суперніка ў абцугі

Хасамі-цукэ - хасамі ўшчыльную

Хаяго (яп. 早碁) - хуткае го, бліц

Хікі (яп. 引き) - адцягванне да свайго каменя

Хіракі (яп. 開き) - развіццё ад свайго каменя па трэцяй або чацвёртай лініі

Хонінбо - адзін з самых прэстыжных тытулаў го

Хорыкомі - тактычная ахвяра каменя, укідванне

Хосі (яп. 星) - пункты 4-4 або ў цэнтры боку па чацвёртай лініі

Ц

Цугі - злучэнне

Цукэ - ход ушчыльную да каменя суперніка (прыклейванне)

Цукэ-атары - далучэнне да галавы групы

Цукэ-гіры - цукэ і кіры

Цукэкосі - цукэ да таліі кейма

Цукэ-кэсі - контр-цукэ

Цукэ-нобі - цукэ і нобі, а таксама від дзёсэкі

Цумэ - ход, які перашкаджае хіракі суперніка

Цумэ-го - задачы на жыццё і смерць

Цуппары - штуршок у бок

Цюбан - сярэдняя стадыя партыі

Э

Эгуры - долата: ход, які выбівае вочную базу з-пад камянёў

Ю

Юрумі-сіцё (яп. ゆるみシチョウ) - сіцё, якое не ўцякае; двухтэмпавае сіцё

Юсэй - перавага, моц, панаванне

Я

Ягура (яп. 櫓) - форма «вежа» - квадрат з камянёў, размешчаных праз іккен тобі

Унесці паляпшэнні

Калі ласка, прытрымлівайцеся гэтых рэкамендацый прапануючы паляпшэнні. Загадзя дзякуй!